Otwarcie wystawy „Kobieta, która opowiedziała światu o niepodległej Polsce”
W dniu 27 kwietnia 2025 r. na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w Holu głównym Collegium Humanisticum UMK odbyło się uroczyste otwarcia Wystawy dokumentalnej pt. „KOBIETA, KTÓRA OPOWIEDZIAŁA ŚWIATU O NIEPODLEGŁEJ POLSCE”, przygotowanej przez stypendystkę Programu Polonista NAWA 2024 na WNH UMK prof. dr hab. Irуnę Matiash. Wystawa jest objęta Patronatem honorowym Ministra Spraw Zagranicznych RP Radosława Sikorskiego, Przewodniczącej Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego Elżbiety Piniewskej, Prezydenta Miasta Torunia Pawła Gulewskiego, Rektora UMK prof. dr hab. Andrzeja Tretyna. Jako konsultanci w trakcie przygotowania wystawy wystąpili dr hab. Marlena Jabłońska, prof. UMK, dr hab. Marcin Wołk, prof. UMK, Magdalena Tyl, opiekunka ekspozycji Mieszkania-Pracowni Kazimiery Iłłakowiczówny (oddział Biblioteki Raczyńskich). Wystawa została przygotowana w ramach badań finansowanych ze środków Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej w ramach Programu stypendialnego dla studentów i naukowców Polonista. Na wystawie wykorzystano materiały zgromadzone w Narodowym Archiwum Cyfrowym, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Państwowym w Szczecinie, Archiwum Państwowym w Toruniu, Bibliotece Kórnickiej PAN, Bibliotece Raczyńskich, Fundacji Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. dr. Witolda Bełzy, Bibliotece Narodowej Bułgarii im. św. Cyryla i Metodego, Bibliotece Metropolitalnej w Sofii, Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Bibliotece Uniwersytetu Narodowego w Czerniowcach, Bibliotece Narodowej Ukrainy im. W. Wiernadskiego, archiwum prywatnym Zbigniewa Wołka oraz zasób Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej, Cyfrowej Biblioteki Narodowej POLONA, Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej. W uroczystości wzięli udział Przewodnicząca Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego Elżbieta Piniewska, Vice-Dyrektor Instytutu Historii i Archiwistyki WNH UMK dr hab. Maciej Krotofil, prof. UMK, Vicekonsul Konsulatu Ukrainy w Gdańsku Oleksander Marcyniw, Radna sejmiku warmińsko-mazurskiego dr hab. Teresa Ewa Astramowicz-Leyk, prof. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Dyrektor Archiwum Państwowego w Toruniu Beata Herdzin, Opiekunka ekspozycji Mieszkania-Pracowni Kazimiery Iłłakowiczówny (Oddział Biblioteki Raczyńskich) Magdalena Tyl, nauczyciele akademickie, studenci UMK, mieszkańcy Torunia, dziennikarze. Imprezę prowadziła Prodziekan ds. Kształcenia i Spraw Studenckich Wydziału Nauk Historycznych UMK dr hab. Marlena Jablońska, prof. UMK. Wystawę zaprezentowała jej kurator Iryna Matiash. Muzycznym prezentem dla gości imprezy była piosenka na słowa wiersza Kazimiery Iłłakowiczówny “Trzy struny”, który napisała jako hymn dla legionów Józefa Piłsudskiego. Piosenkę wykonała artystka Akademickiego Choru Kameralnego „Chreszczatyk” w Kijowie, nauczycielka muzyki i śpiewu Olena Maruniak-Gaidychuk.